Mammografie, wel of niet doen?

Cijfers over mammografie

Vandaag stond in verschillende kranten het bericht dat je minder kans hebt op overlijden aan borstkanker als je braaf naar de screening gaat en om de 2 jaar een mammografie laat maken. Als vrouw van 50 heb je een kans van 1 op 35 om in de komende 10 jaar borstkanker te krijgen volgens het KWF. Deze kans wordt groter naarmate je ouder wordt.

Ongeveer 10 a 15% van deze borstkankergevallen zal binnen 5 jaar overlijden. Het nieuwsbericht van vandaag vertelt mij dat vrouwen tussen de 50 en 69 jaar 39% minder kans hebben om te overlijden door de screening.

Nu heb ik dat eens berekend. Bij 1000 vrouwen, krijgen er 29 in de komende 10 jaar borstkanker. Ongeveer 15% hiervan overlijdt binnen 5 jaar (op basis van de huidige stand van zaken). Dat wil zeggen 4 van de 1000. De screening geeft een verlaging van 39% op sterfte, dat wil zeggen 40% x 4 = 2,4 personen van de 1000 overlijden i.p.v. 4 op de 1000. Dat klinkt ineens heel anders dan de kop “50% minder sterfte door screening borstkanker”.

Toevallig kreeg ik dit jaar de eerste uitnodiging en heb ik me er een beetje in verdiept. Behalve dat er minder vrouwen overlijden aan borstkanker door deze screening, worden er ook (ongeveer een derde) veel misdiagnoses gedaan. Dat er iets gevonden wordt wat dan later ongevaarlijk blijkt te zijn.
En er blijken ook veel vrouwen behandeld te worden terwijl dat misschien helemaal niet nodig zou zijn omdat ze een tumor hebben die zich nooit verder zou hebben ontwikkeld. Deze vrouwen ondergaan wel ook de nadelige gevolgen van de behandeling, wat op den duur hun kans op het krijgen van kanker weer verhoogd. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de schadelijke effecten van de mammografie zelf…

In dit artikel uit Medisch Dossier blijken er nogal wat kanttekeningen te zijn aan mammografieën. Ook onze zuiderburen zijn niet zo overtuigd van het nut van borstkankerscreening. Daar komen slechts de helft van alle vrouwen naar de screening. Zie dit artikel

Een nut voor vrouwen die jonger zijn dan 50 is er sowieso niet en omdat ik net 50 ben heb ik besloten om nu (nog) niet te laten screenen. Daarbij moet ik wel zeggen dat het risico groter wordt naarmate je ouder wordt en ik het later misschien wel zou doen.

Ik vond op de site van het KWF een pagina waarin wordt verteld op welke veranderingen van je borsten je moet letten wel nuttig. Op de pagina “Feiten en Fabels” daarentegen worden bijvoorbeeld deodorant en stress als oorzaak van kanker naar het rijk der fabelen verwezen. Afwezigheid van bewijs is echter geen bewijs van afwezigheid van schadelijk effecten! Er bestaat natuurlijk de mogelijkheid dat er wel degelijk een schadelijk effect is, maar dat wij dit nog niet kunnen aantonen. Fabels zijn leugens, maar wij weten helemaal niet zeker of deze informatie wel een leugen is. Er is namelijk ook geen bewijs dat stress en deodorant GEEN rol spelen bij het veroorzaken van kanker.

Onderzoek je borsten regelmatig zelf

Tenslotte nog wat goed nieuws: in Trouw op 2 december 2011 stond n.l. dat er een nieuwe, goedkopere en veiligere methode ontdekt is om borstkanker in een vroeg stadium te ontdekken. Helaas is deze methode nog niet beschikbaar in Nederland dus blijf ik maar braaf mijn borsten zelf onderzoeken. Hier een video hoe je zelf borstonderzoek kunt doen.